جابجایی در شهر و پروژۀ منظر

موضوع «جابجایی پیاده در شهر» پارادایم کنونی پروژه‌های شهری و منظرین است. امروزه در بسیاری از کشورهای اروپایی خصوصاً فرانسه، شاهد راه‌اندازی پروژه‌هایی برای ساماندهی مسیرهایی در مقیاس شهر و حتی کلان‌شهر هستیم. در این مقاله در ابتدا برای فهم بهتر جایگاه موضوع تفرجگاه‌های شهری و فراشهری مرور تاریخی مختصری از موضوع آورده شده است. سپس در ادامه برای تبیین گفته‌های نظری، سه پروژه که مبتنی بر ایدۀ جابجایی پیاده در شهر اجراشده‌اند؛ تحلیل شده‌اند. در این پروژه‌ها که در مقیاس‌های متفاوت شهری و کلان‌شهری هستند، متخصصین منظر دخالت مؤثر داشته‌اند و ارزش‌های منظرین نقش تعیین‌کننده‌ای در تصمیمان اتخاذشده ایفا کرده‌اند. این نمونه‌ها، از یک‌سو گواه تحولات شکلی در پروژه‌های منظر، و از سوی دیگر نشان‌دهندۀ نقش ساختاریِ جابجایی، به‌مثابۀ کانسپت و کاربردِ پروژه‌های منظر در مقیاس‌های مختلف هستند. با شرح این سه نمونه، دو محور اصلی در زمینۀ جابجایی شهری قابل ‌بیان است : اول، آگاهی فرد پیاده از عمل جابجایی و تجربۀ حاصل از آن و توانمندی او در تولید منظر؛ دوم، روشی که نوع جابجایی برای مشارکت در راهبرد بازتولید شهری اتخاذ می‌کند. همچنین می‌توان گفت میانه‌گرایی [رفت و برگشتی بودن] جوهر اصلی پروژه‌های منظر است؛ خواه موضوع تغییر منظر باشد خواه مدیریت آن.